Ά έκδοση 1980

«Άγνωστα» είναι τα περισσότερα έργα του Ν. Γύζη που δημοσιεύονται σε τούτο το λεύκωμα. Πρόκειται για συμπλήρωμα της μελέτης του ιστορικού της τέχνης Μαρίνου Καλλιγά για τον καλλιτέχνη, η οποία κυκλοφορεί στη σειρά Νεοελληνική Προσωπογραφία του ΜΙΕΤ. Τα λίγα γνωστά έργα που δημοσιεύονται εδώ βοηθούν και αυτά, δίπλα στα άλλα, να γνωρίσει κανείς καλύτερα μερικές από τις σημαντικότερες, άγνωστες ως τώρα, πλευρές της δημιουργίας του Γύζη.
Τα έργα που αποτελούν το κύριο σώμα των «αγνώστων» δεν μπορούν να θεωρηθούν τελειωμένα. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς δημιουργήθηκαν, αλλά από σχετικές ενδείξεις σε επιστολές του καλλιτέχνη τεκμαίρεται πως έγιναν τα τελευταία είκοσι χρόνια του περασμένου αιώνα. Τα έργα αυτά αποκαλύπτουν μιαν άλλη πλευρά του Γύζη. Είναι ο τολμηρός ζωγράφος που πειραματίζεται και ξανοίγεται σε δρόμους τελείως διαφορετικούς από αυτούς που μας γνώρισαν τα γνωστά, τα καθιερωμένα έργα του.