Θέματα και ζητήματα φιλολογικά και λογοτεχνικά, τα περισσότερα μέσα από μια γλωσσολογική σκοπιά, είναι όσα εξετάζονται στα μελετήματα που συγκεντρώνονται σ αυτόν τον τόμο. Μερικοί από τους άξονες, γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η εξέταση των θεμάτων αυτών, είναι το λογοτεχνικό έργο συγγραφέων, όπως ο Σεφέρης, ο Καβάφης, ο Μακρυγιάννης, ο Ελύτης, ο Σινόπουλος, ο Σκαρίμπας και πολλοί άλλοι από τους δικούς μας, και από ξένους ο Montaigne και ο T.S. Eliot. Στα γενικά ή επιμέρους ζητήματα που θίγονται, συγκαταλέγονται η ποιητική έκφραση ως ένα ιδιαίτερο "είδος" γλώσσας, η λογοτεχνικότητα σε σχέση με τη λαϊκότητα (ή η γλώσσα του δημοτικού τραγουδιού σε σχέση με την καθημερινή ομιλία των λαϊκών ανθρώπων), προβλήματα θεωρίας της λογοτεχνίας (όπως π.χ. τα γενικά χαρακτηριστικά του δοκιμίου ως γραμματειακού είδους) ή άλλα από το χώρο της λεγόμενης "συγκριτικής φιλολογίας" (όπως π.χ. το πρόβλημα ορισμένων ξένων επιδράσεων στη νεοελληνική λογοτεχνία ή της "τύχης" κάποιων ξένων συγγραφέων στην Ελλάδα), οι σχέσεις λογοτεχνίας και μουσικής, ζητήματα μεταφραστικής θεωρίας και πρακτικής, θέματα γραμματικά και συντακτικά κλπ. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)